Rola obszarów chronionych w rozwoju edukacji, turystyki i gospodarki

Jak korzystać z obszarów chronionych i jednocześnie zachować je nienaruszone?

Celem niniejszej monografii jest promocja nowych form zarządzania środowiskiem na obszarach chronionych i organizacji turystyki w cennych przyrodniczo regionach, z pełnym poszanowaniem walorów przyrody, a także dziedzictwa kulturowego.

Opracowanie przedstawia zarówno problemy, jak i korzyści związane z obszarami chronionymi oraz przybliża wypracowanie konsensusu między zachowaniem walorów przyrodniczych a potrzebami lokalnych społeczeństw.

Obszary prawnie chronione pełnią bardzo ważną rolę w zachowaniu gatunków flory i fauny, a także przyrody nieożywionej. Postępujący w niezwykle szybkim tempie rozwój cywilizacji zagraża jednak zachowaniu kształtującej się przez miliony lat równowagi w przyrodzie. Zagadnienie to jest o tyle trudne, że człowiek jako element przyrody w czasie swojego rozwoju korzysta coraz częściej z zasobów środowiska przyrodniczego ponad miarę i nie zawsze w sposób uzasadniony rzeczywistymi potrzebami.

Wydaje się, że dobrym rozwiązaniem jest wypracowanie racjonalnych, zgodnych z zasadami zrównoważonego rozwoju, sposobów i mechanizmów zarządzania środowiskiem na obszarach prawnie chronionych, które w pierwszej kolejności należy wykorzystywać w procesach edukacji środowiskowej społeczeństwa. Najwłaściwszą drogą prowadzącą do tego celu jest zbudowanie jak najlepszych modeli organizacji turystyki na obszarach chronionych w procesie edukacyjnym, a także w gospodarce turystycznej. Takie podejście sprzyja czynnemu włączaniu mieszkańców w proces ochrony środowiska w wyniku tworzenia nowych miejsc pracy.

(red.) Bogusław Sawicki, Marian Harasimiuk, Rola obszarów chronionych w rozwoju edukacji, turystyki i gospodarki, 978-83-64691-07-2, 9788364691072, FREL 2014

Spis treści

Wstęp

Rozdział 1
Rola obszarów chronionych w rozwoju edukacji i turystyki

1.1. Ochrona walorów przyrodniczych a edukacja i rozwój turystyki (13)

1.2. Program edukacji ekologicznej w województwie lubelskim (27)

1.3. Edukacja i rekreacja na obszarach leśnych realizowana przez Nadleśnictwo Lubartów (35)

1.4. Edukacja ekologiczna zielonych szkół na obszarach chronionych oraz jej rola w kształtowaniu postaw proekologicznych (51)

1.5. Kreowanie produktów turystycznych dla uczniów z wykorzystaniem potencjału turystycznego obszarów chronionych w powiecie strzyżowskim (61)

1.6. Obszary chronione jako czynnik rozwoju edukacji ekologicznej i turystyki w Nadleśnictwie Rymanów (71)

1.7. Wpływ morfologii i morfodynamiki wydm na zrównoważony rozwój turystyki a konieczność ochrony prawnej walorów naturalnych pól wydmowych (81)

Rozdział 2
Udział obszarów chronionych w rozwoju wielofunkcyjnym gospodarki na obszarach wiejskich

2.1. Funkcje obszarów chronionych w rozwoju terenów wiejskich (97)

2.2. Funkcja ochronna i gospodarcza lasów na przykładzie Nadleśnictwa Lubartów (109)

Rozdział 3
Rozwój turystyki na obszarach prawnie chronionych

3.1. Rola turystyki aktywnej w podnoszeniu atrakcyjności obszarów chronionych na przykładzie wybranych parków narodowych (125)

3.2. Możliwości rozwoju turystyki na obszarach przyrodniczo cennych (137)

3.3. Znaczenie obszarów chronionych w rozwoju geoturystyki w województwie lubelskim (149)

3.4. Walory środowiska przyrodniczego obszarów nadmorskich w Polsce i ich potencjał turystyczny na przykładzie województwa pomorskiego (159),

3.5. Działalność arboretum w Bolestraszycach jako komplementarny element obszarów chronionych (175)

3.6. Wybrane aspekty rozwoju ruchu turystycznego w Ojcowskim Parku Narodowym (183)

3.7. Rola obszarów chronionych w rozwoju ruchu turystycznego na Ukrainie (195)

3.8. Turysta niepełnosprawny ruchowo na szlakach przyrodniczych (205)

Rozdział 4
Różne aspekty planowania przestrzennego i zagospodarowania turystycznego na obszarach prawnie chronionych

4.1. Koncepcja systemu planowania przestrzennego obszarów chronionych (215)

4.2. Planowanie przedsięwzięć inwestycyjnych na obszarach prawnie chronionych – teoria i praktyka (na przykładzie inwestycji PD Co) (223)

4.3. Planowanie przestrzeni publicznej w granicach obszaru Natura 2000 na przykładzie Leśnego Parku Uzdrowiskowego w Supraślu (235)

4.4. Obszary chronione a turystyka na przykładzie koncepcji zagospodarowania zalewu w Majdanie Sopockim (247)

4.5. Rola szlaków turystycznych w ocenie atrakcyjności turystycznej Bieszczadzkiego Parku Narodowego (259)

4.6. Program budowy dróg rowerowych wzdłuż wałów przeciwpowodziowych rzeki Wisły przepływającej przez obszary Natura 2000 w województwie lubelskim (271)

4.7. Prawne aspekty budowlano‑architektoniczne na obszarach prawnie chronionych (287)

4.8. Infrastruktura turystyczna w rejonie Parku Krajobrazowego „Dolina Dolnej Odry” (299)